Abstrakt
DOI: http://doi.org/10.26333/sts.xxviii.18
W niniejszym studium rozważam świat jako zbiór zdarzeń, w tym ludzkich działań. Owe zdarzenia znajdują się w sprzężeniu zwrotnym z mnogością układów postaw propozycjonalnych, które nazywam kulturami. Jednocześnie to poprzez odniesienie do kultur zdarzenia są porządkowane. Z drugiej strony, wspomniane układy postaw odzwierciedlają stosowne języki, a w ich ramach – słowniki, których się używa. Analiza tych ostatnich pozwala dostrzec sposób porządkowania świata zdarzeń między innymi za pomocą działań, w tym używanych słowników. Co więcej, porównanie różnych słowników pozwala ująć ten świat w kategoriach plastyczności, jako że postać świata widzianego przez pryzmat jednego słownika różna jest – w tym okazuje się uboższa lub bogatsza – od postaci widzianej przez pryzmat innego słownika. W niniejszym studium podaję dwa przykłady zdające sprawę z takiej różnicy. Oba pochodzą z obszaru nauk społecznych i humanistycznych. Jestem jednocześnie zdania, że działając, w tym słowami, jednostka zmienia świat. Tym samym też zmienia samego siebie.
Bibliografia
Abu-Lughod Lila. 1991. Writing Against Culture. W Recapturing Anthropology. Working in the Present, R. G. Fox (red.), 137–162. Santa Fe: School of American Research Press.
Ajdukiewicz Kazimierz. 1960. Język i znaczenie. W Język i poznanie, t. 1, 145–174. Warszawa: PWN.
Davidson Donald. 1992. Interpretacja radykalna. W Eseje o prawdzie, języku i umyśle, tłum. P. Józefowicz, 95–117. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Davidson Donald. 2001. The Second Person. W Subjective, Intersubjective, Objective, 107–121. Oxford: Oxford University Press.
Durkheim Émile. 1968. Zasady metody socjologicznej. Tłum. J. Szacki. Warszawa: PWN.
Foucault Michel. 1998. Trzeba bronić społeczeństwa. Tłum. M. Kowalska. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Frege Gottlob. 1977. Myśl. W Pisma semantyczne, tłum. B. Wolniewicz, 101–129. Warszawa: PWN.
Malinowski Bronisław. 1984. Zwyczaj i zbrodnia w społeczności dzikich. W Zwyczaj i zbrodnia/Życie seksualne dzikich. Dzieła, t. 2, tłum. J. Chałasiński, A. Waligórski, 5–96. Warszawa: PWN.
Malinowski Bronisław. 1999. "Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu". Konteksty 3 : 96-110.
Mauss Marcel. 1973. Szkic o darze. W Socjologia i antropologia, tłum. M. Król. K. Pomian, J. Szacki. Warszawa: PWN.
Marr Vivian et al. (red.). 2011. The Chambers Dictionary. London: Chambers Harrap Publishers.
Quine Willard Van Orman. 1997. Na tropach prawdy. Tłum. B. Stanosz. Warszawa: Wydawnictwo Spacja.
Quine Willard Van Orman. 1999. Słowo i przedmiot. Tłum. C. Cieśliński. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Soanes Catherine, Angus Stevenson (red.). 2003. Oxford Dictionary of English. Oxford University Press.
Rabinow Paul. 2007. Marking Time. On the Anthropology of the Contemporary. Princeton University Press.
Rabinow Paul, George E. Marcus, James D. Faubion, Tobias Rees. 2008. Designs for an Anthropology of the Contemporary. Durham - London: Duke University Press.
Winch Peter. 1995. Idea nauki o społeczeństwie i jej związki z filozofią. Tłum. B. Chwedeńczuk. Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Wittgenstein Ludwig. 1972. Dociekania filozoficzne. Tłum. B. Wolniewicz. Warszawa: PWN.
Zaporowski Andrzej. 2003. Obraz kultury w świetle wybranych modeli stosunków międzyludzkich. W Konstruktywizm w humanistyce, A. Pałubicki, A. P. Kowalski (red.), 107–118. Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza Epigram.
Zaporowski Andrzej. 2006. Czy komunikacja międzykulturowa jest możliwa? Strategia kulturoznawcza. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Zaporowski Andrzej. 2010. Konsekwencja kontaktu międzykulturowego: współpraca czy konflikt? W Obrazy migracji, K. Ilski (red.), 69–77. Poznań: Instytut Historii UAM.
Zaporowski Andrzej. 2013. "Hybrydowy charakter współczesności i kultury. Studium krytyczne". Studia Kulturoznawcze 1 (3) : 125–143.
Zaporowski Andrzej. 2013. "Kultura w świetle amerykańskiej antropologii współczesności". Lud 97 : 175–194.