Abstrakt
DOI: http://doi.org/10.26333/sts.xxxiii2.10
Celem tego artykułu było wykazanie, że ortodoksyjna analiza kontrmożliwych okresów warunkowych prowadzi do niepokojącej konsekwencji. Jest nią niemożność odróżnienia poszczególnych, z konieczności fałszywych teorii. Problem ten opiera się w dużej mierze na związku pomiędzy okresami warunkowymi oraz analizą wyrażeń zawierających operator opowieści. Nie musi to oznaczać, że zwolennik analizy ortodoksyjnej nie może dostarczyć alternatywnego sformułowania różnic pomiędzy teoriami z konieczności fałszywymi. Tym niemniej, nie może on tego dokonać poprzez użycie okresów warunkowych. Te natomiast – jak wskazują zarówno filozofowie oraz psycholodzy rozwoju poznawczego – stanowią naturalny środek wyrazu wnioskowania o konsekwencjach zajścia tego, co faktycznie nie zaszło. Niezależnie od tego, czy jest to konsekwencja zajścia czysto możliwego, czy niemożliwego stanu rzeczy. Podczas gdy analizy prezentowane w ramach podejścia nieortodoksyjnego dostarczają wyjaśnienia tego zjawiska, stanowisko ortodoksyjne nakazuje podważenie moż- liwości takich rozumowań. Stąd można uznać, że w kwestii sporu o adekwatną analizę okresów warunkowych przewaga znajduje się po stronie nieortodoksyjnej.
Bibliografia
Byrne, R. M. (2016). Counterfactual Thought. Annual Review of Psychology, 67(1), 135–157.
Emery, N. & Hill, Ch. (2017). Impossible Worlds and Metaphysical Explanation: Comments on Kment’s Modality and Explanatory Reasoning. Analysis, 77(1), 134–148.
Epstude, K., Roese, N. J. (2008). The Functional Theory of Counterfactual Thinking. Personality and Social Psychology Review, 12(2), 168–192.
Goodman, N. (1947). The Problem of Counterfactual Conditionals. The Journal of Philosophy, 44(5), 113–128.
Gopnik A., Walker C. M. (2013). Considering Counterfactuals: The Relationship Between Causal Learning and Pretend Play. American Journal of Play (Special Issue), 6(1), 15–28.
Grice, P. H. (1975/1977). Logika a konwersacja (przeł. J. Wajszczuk). Przegląd humanistyczny, 6, 85–99.
Harris, P. L. (2013). Fairy Tales, History, and Religion. W: M. Taylor (red.), The Development of Imagination (roz. 3, s. 31–41). New York: Oxford University Press.
Lewis, D. (1973). Counterfactuals. Oxford: Blackwell.
Lewis, D. (1978/1991). Prawda w fikcji (przeł. M. Ziemba). W: J. Paśniczek (red.), Ontologia fikcji (s. 137–159). Warszawa: Wyd. UMCS.
Lewis, D. (1986). On the Plurality of Worlds. Oxford: Blackwell.
Lewis, D. (1990). Noneism or Allism. Mind, 99(393), 23–31.
Nolan, D. (1997). Impossible Worlds: Modest Approach. Notre Dame Journal of Formal Logic, 38(4), 535–572.
Pelc, J. (1986). Jeżeli, to. Studia Semiotyczne, XIV–XV, 271–286.
Perner, J., Rafetseder, E. (2011) Counterfactual and Other Forms of Conditional Reasoning: Children Lost in the Nearest Possible World. W: Ch. Hoerl, T. McCormack, s. R. Beck (red.), Understanding Counterfactuals, Understaning Causation: Issues in Philosophy and Psychology (s. 90–110). Oxford University Press: New York.
Priest, G. (1997). Sylvan’s Box: a Short Story and Ten Morals. Notre Dame Journal of Formal Logic, 38(4), 573–582.
Priest, G. (2009). Conditionals: a Debate with Jackson. W: I. Ravenscroft (red.), Minds, Worlds and Conditionals: Themes from the Philosophy of Frank Jackson (s. 311–335). Oxford: Oxford University Press.
Quine, W. V. O. (1948). On What There Is. Review of Metaphysics, 2(5), 21–38.
Rosen, G. (1990). Modal Fictionalism. Mind, 99(395), 327–354.
Sanford, D. H. (1989). If P, then Q: Conditionals and the Foundations of Reasoning. Routledge: London.
Sendłak, M. (2019). On the Pragmatic Approach to Counterpossibles. Philosophia, 47(2), 523–532.
Sobel, D. M. (2004). Exploring the Coherence of Young Children’s Explanatory Abilities: Evidence from Generating Counterfactuals. British Journal of Developmental Psychology, 22(1), 37–58.
Stalnaker, R. (1968). A Theory of Conditionals. W: N. Rescher (red.), Studies in Logical Theory (s. 98–112). Oxford: Blackwell.
Subbotsky, E. V. (1994). Early Rationality and Magical Thinking in Preschoolers: Space and Time. British Journal of Developmental Psychology, 12(1), 97–108.
van Inwagen, P. (1998). Meta-Ontology. Erkenntnis, 48(2–3), 233–250.
Walton, K. L. (1990). Mimesis as Make-Believe. Harvard University Press.
Williamson, T. (2016). Counterpossibles. Topoi, 37(3), 357–368.
Williamson, T. (2016a). Knowing by Imagining. W: E. Kind, P. Kung (red.) Knowledge by Imagining (s. 113–122). Oxford: Oxford University Press.
Woolley, J. D. & Cox, V. (2007). Development of Beliefs about Storybook Reality. Developmental Science, 10, 681–693.
Yagisawa, T. (1988). Beyond Possible Worlds. Philosophical Studies, 53(2), 175–204.