Problem ustalania indeksu w semantyce temporalno-modalnej
PDF

Słowa kluczowe

semantyka zdań o przyszłości
semantyka dla języków modalnych
zależność kontekstowa
metafizyka modalna

Abstrakt

DOI: http://doi.org/10.26333/sts.xxxi1.07

W ramach semantyk Kripkego dla języków modalnych wartość logiczna zdania może zmieniać się wraz ze zmianą parametru indeksu semantycznego (np. świata, czasu czy miejsca). Oznacza to, że stosując tego typu semantykę do analizy zdań języka naturalnego, musimy wskazać indeks istotny dla analizy semantycznej. Zwykło się przyjmować, że odpowiedni indeks jest ustalany przez kontekst wypowiedzi. Pomysł ten został odrzucony przez semantyków analizujących języki temporalno-modalne w kontekście indeterminizmu, co wygenerowało problem ustalania indeksu. W artykule przedstawię argument owych semantyków, a następnie zarysuję kilka odpowiedzi na problem ustalania indeksu. Ostatecznie będę argumentował, że przy pewnych założeniach metafizycznych i semantycznych można udzielić klasycznej odpowiedzi na problem ustalania indeksu również w kontekstach indeterministycznych.

PDF

Bibliografia

Adams, R. M. (1974), Theories of Actuality, „Noûs” 8(3), s. 211–231

Belnap, N. (2002), Double Time References: Speech-Act Reports as Modalities in an Indeterminist Setting, w: D. Wolter, H. Wansing, M. de Rijke, M. Zakharyaschev (eds.), Advances in Modal Logic, vol. 3, Singapore: World Scientific, s. 37–58

Belnap, N., Perlo, M., Xu, M. (2001), Facing the Future: Agents and Choices in Our Indeterministic World, New York: Oxford University Press.

van Fraassen, B.C. (1966), Singular Terms, Truth-Value Gaps, and Free Logic, „Journal of Philosophy” 63(17), s. 481–495

Kaplan, D. (1989), Afterthoughts, w: J. Almong, J. Perry, H. Wettstein (ed.), Themes from Kaplan, New York: Oxford University Press, s. 565–614

King, J.C. (2003), Tense, Modality, and Semantic Values, „Philosophical Perspectives” 17(1), s. 195–246

Kotarbiński, T. (1913), Zagadnienie istnienia przyszłości, „Przegląd Filozoficzny” 16(1), s. 74–92

Kripke, S. (1980), Naming and Necessity, Cambridge, Mass.: Harvard University Press

Leśniewski, S. (1913), Czy prawda jest tylko wieczna czy też odwieczna, „Nowe Tory” 10, s. 493–528

Lewis, D. (1970), Anselm and Actuality, „Noûs”, 4(2), s. 175–188

Lewis, D. (1986), On the Plurality of Worlds, Oxford: Blackwell Publishers

Łukasiewicz, J. (1957), Aristotle’s Syllogistic from the Standpoint of Modern Formal Logic, Oxford: Oxford University Press, 2nd edition

Łukasiewicz, J. (1961), O determinizmie, w: tenże, Z zagadnień logiki i filozofii, red. J. Słupecki, Warszawa: PWN, s. 114–126

MacFarlane, J. (2003), Future Contingents and Relative Truth, „The Philosophical Quarterly” 53(212), s. 321–336

MacFarlane, J. (2008), Truth in the Garden of Forking Paths, w: M. García-Carpintero, M. Kölbel (ed.), Relative Truth, Oxford: Oxford University Press, s. 81–102

MacFarlane, J. (2014), Assessment Sensitivity: Relative Truth and Its Applications, Oxford: Clarendon Press

Plantinga, A. (1974), The Nature of Necessity, New York: Oxford University Press

Ploug, T. i Øhrstrøm, P. (2012), Branching Time, Indeterminism and Tense Logic, „Synthese” 188(3), s. 367–379

Prior, A. (1966), Postulates for Tense-Logic, „American Philosophical Quarterly” 3(2), s. 153–161

Prior, A. (1967), Past, Present and Future, Oxford: Clarendon Press

Stalnaker, R. (1976), Possible Worlds, „Noûs” 10, s. 65–75

Thomason, R. H. (1970), Indeterminist Time and Truth-Value Gaps, „Theoria” 36, s. 264–281

Thomason, R. H. (1984), Combinations of Tense and Modality, w: D. Gabbay i F. Guenthner (ed.), Handbook of Philosophical Logic, vol. 2. Dordrecht: D. Reidel Publishing Company

Twardowski, K. (1900), O tzw. prawdach względnych, w: Księga Pamiątkowa Uniwersytetu Lwowskiego ku uczczeniu pięćsetnej rocznicy Fundacji Jagiellońskiej, Uniwersytet Lwowski, s. 64–93

Wawer, J. (2014), The Truth about the Future, „Erkenntnis” 79, s. 365–401

Wawer, J. (2016), Branching Time and the Semantics of Future Contingents, dysertacja doktorska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków

Woleński, J. (1990), Kotarbiński, Many-Valued Logic, and Truth, w: J. Woleński (ed.), Kotarbiński: Logic, Semantics and Ontology, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, s. 191–198.